Retro: In memoriam Jean-Paul Calmus, Ed Hinton en Helmut Zwickl

Helmut Zwickl (1939-2025): Een van de toonaangevende Oostenrijkse autosportjournalisten en initiator van de Ennstal Classic

Ron Dennis was ooit heel duidelijk in zijn mening over autosportjournalisten: “Wij maken geschiedenis, jullie schrijven er alleen maar over”. Daar kunnen wij het als schrijvende beroepsgroep mee doen. Toch staan we in dit bestek even stil bij het overlijden van drie autosportjournalisten in de voorbije week, die het verdienen om niet in de vergetelheid te geraken. Wat Sir Dennis daar ook van mag vinden. De Fransman Jean-Paul Calmus, de Amerikaan Ed Hinton en de Oostenrijker Helmut Zwickl waren autosportschrijvers van de oude stempel.

Tekst: René de Boer (X/Bluesky: @renedeboer)
Foto’s: Ennstal Classic, FFSA

De Fransman Jean-Paul Calmus, die op 4 februari op 81-jarige leeftijd overleed, was naast zijn reguliere baan als regioverantwoordelijke van een sportkledingfabrikant en zijn bepaald niet onverdienstelijke deelnames aan rally’s jarenlang actief als journalist voor het gerespecteerde Franse maandblad Echappement van Michel Hommell. Met name de in Frankrijk zeer populaire bergklims lagen hem na aan het hart, reden waarom hij in 1993 met ondersteuning van Echappement ook de ADECC (Association pour le Développement des Courses de Cote) in het leven riep en niet lang daarna van de Franse autosportfederatie FFSA ook tot officiële promotor van het Frans bergklimkampioenschap benoemd werd. Deze functie behield hij tot 2014. Ook van de ijsraces van de Trophée Andros deed hij jarenlang verslag. Hij richtte ook een marketingbureau op onder de naam Pole Position Conseil Marketing. Calmus en zijn echtgenote Françoise kregen drie dochters, waarvan er één in 2000 bij een verkeersongeval om het leven kwam.


De Fransman Jean-Paul Calmus (1943-2025)

De Amerikaan Ed Hinton overleed op 6 februari op 76-jarige leeftijd in het ziekenhuis in Birmingham in de staat Alabama. Afgestudeerd in de journalistiek aan de Universiteit van Southern Mississippi was hij actief voor het gerenommeerde weekblad Sports Illustrated, voor de Chicago Tribune en de diverse geassocieerde dagbladen en voor het sportkanaal ESPN. Als tienjarige ging hij al naar races op ‘dirt tracks’ en hoewel hij in zijn loopbaan van meerdere sporten verslag deed, trok de autosport hem toch vooral. NASCAR, IndyCar, Formule 1: hij schreef er op zijn eigen wijze over, als klassieke Amerikaanse sportjournalist, stak zijn mening niet onder stoelen of banken en kon diep graven als hij op zoek was naar feiten en antwoorden. Ooit was er een conflict tussen de Indianapolis Motor Speedway en Sports Illustrated over een advertentie die wat ongelukkig geplaatst was op dezelfde pagina als een artikel over een dodelijk ongeval bij een IRL-race, waarop het management van de Speedway Hinton een accreditatie als journalist voor de Indy 500 weigerde – hoewel Hinton natuurlijk part noch deel aan die hele advertentie had. Hij mobiliseerde zijn collega’s, wat ertoe leidde dat in dat jaar alle grote Amerikaanse kranten de Indy 500 boycotten, totdat Hinton alsnog zijn accreditatie kreeg. Een bijzonder iemand.

Helmut Zwickl, die vandaag, 9 februari, op 85-jarige leeftijd overleed, was samen met Heinz Prüller een van de twee grote Oostenrijkse autosportjournalisten. Anders dan Prüller, die naar eigen zeggen al op 16-jarige leeftijd naar Maranello ging om Enzo Ferrari te interviewen, had Zwickl van oorsprong een ander beroep geleerd, hij was gediplomeerd drogist en werkte aanvankelijk als chemicus in een verffabriek. In het weekeinde leverde hij korte berichten over autoraces aan het dagblad Kurier en volgde de toen snel opkomende Jochen Rindt. In het spoor van Rindt werd Zwickl full-time journalist en schreef naast Kurier ook voor het Oostenrijkse maandblad Autorevue – afwisselend met Prüller – en werd tevens boekauteur. “Die Angst bleibt an den Boxen” is een prachtig boek over de Formule 1 in de jaren zestig (in het Nederlands vertaald als “Achter de schermen van de autosport”, verschenen bij Peters in Deventer). Ook het boek “Weltmeister durch technischen K.O.”, over het succesjaar van Porsche met de 917 in 1970, is een klassieker. De dood van Rindt trof Zwickl zwaar, reden waarom hij later nooit meer te ‘close’ met rijders werd. Het boek “Hinrichtung eines Champions” is een prachtig postuum eerbetoon aan Rindt. Zwickl volgde later ook de carrrières van Lauda en Berger, maar nam na de eeuwwisseling meer en meer afstand van de Formule 1, omdat het commerciële hem tegenstond. Een nieuwe uitdaging vond hij in de Ennstal Classic, die hij medio jaren negentig samen met Michael Glöckner in het leven had geroepen. “Autosport zoals vroeger” was het motto voor het klassieke evenement in en om Gröbming, waarvoor heel wat coureurs van naam naar Oostenrijk kwamen. In 2018 verscheen zijn laatste boek “Damals – als Sex noch sicher und die Formel 1 gefährlich war”. Zwickl overleed na een lang ziekbed.