Retro: 100 jaar Le Mans: De successen van Porsche

Met 19 overwinningen is Porsche verreweg het succesvolste merk in de historie van de 24 Uur van Le Mans. Dit weekeinde keert de fabrikant na vijf jaar afwezigheid weer op het hoogste niveau terug met de 963 in de hypercar-klasse. Aan de vooravond van de race blikt AUTOSPORT.NL terug op de Porsche-successen.

Tekst: René de Boer (Twitter: @renedeboer)
Foto's: Porsche AG

In 1951, drie jaar na de oprichting van Porsche als sportwagenfabrikant, stond er al voor het eerst een Porsche aan de start bij de race in Le Mans. De Franse rijders Auguste Veuillet en Edmond Mouche namen deel met een 356 SL, eindigden als 20e algemeen en wonnen hun klasse. Daarmee begon het succesverhaal van Porsche in Le Mans, dat tot op de dag van vandaag voortduurt.

In 1951 stond er voor het eerst een Porsche in Le Mans aan de start

Aanvankelijk waren het rijders met de 356 die de eer van Porsche hoog hielden, maar al in 1953 kwam ook de 550 in actie aan de Sarthe, die er jarenlang een vaste waarde zou zijn. Zo reed in 1956 de eerste Nederlandse Porsche-equipe in Le Mans, bestaande uit Thieu Hezemans en Carel Godin de Beaufort. Later volgde ook de 718, waarmee De Beaufort in 1959 en 1960 reed, terwijl Ben Pon in 1961 met een 356 Abarth aan de start verscheen.

In 1964 debuteerde de 904 in Le Mans, een auto die weliswaar ook op straat kon worden gebruikt, maar die toch vooral voor competitiedoeleinden ontwikkeld was. Racing Team Holland-rijders Ben Pon en Henk van Zalinge werden met een 904 achtste algemeen en tweede in de tweeliter-GT-klasse, net achter de 904 van een Frans team.

Met de 906, die in 1966 in Le Mans aan de start stond, kwam Porsche al dichterbij de kop van het klassement, achter de Ford GT40’s, maar met de 908, die in 1968 debuteerde, werd het echt serieus. In 1969 greep Porsche maar net naast de overwinning na een adembenemend duel in de laatste uren tussen Hans Herrmann in de fabrieks-908 en Jacky Ickx in de Gulf-Ford GT40. Uiteindelijk was het Ickx die nipt aan het langste eind trok en samen met Jackie Oliver de race won, Herrmann moest samen met Gérard Larrousse genoegen nemen met de tweede plaats.


De Porsche Salzburg-917 van Hans Herrmann en Richard Attwood zorgde in 1970 voor de eerste algehele Le Mans-overwinning van Porsche

Een jaar later lukte het wel: met de Porsche 917, een jaar na zijn introductie ontdaan van alle aanloopproblemen en door aerodynamische aanpassingen een stuk stabieler, wonnen Hans Herrmann en Richard Attwood de race, waarmee eindelijk de eerste algehele overwinning voor Porsche in Le Mans een feit was. Herrmann zette direct daarna een punt achter zijn carrière, want hij had bij vertrek naar Le Mans zijn vrouw beloofd dat hij zou stoppen als hij gewonnen zou hebben. In 1971 wonnen Gijs van Lennep en Helmut Marko met de 917 in Martini-kleuren, met een afstandsrecord dat tot 2010 stand zou houden.


Gijs van Lennep won samen met Helmut Marko in 1971 met de Martini-Porsche

Van Lennep, in 1974 bovendien tweede algemeen en klassewinnaar samen met Herbert Müller in de toen nieuwe 911 RSR,  zorgde ook voor de derde overwinning van Porsche in Le Mans, samen met Jacky Ickx in de 936 in 1976, waarna ook Van Lennep stopte. In 1977 won de 936 opnieuw, met Ickx, Jürgen Barth en Hurley Haywood, de eerste keer dat er drie rijders samen wonnen.


Overwinning voor Ickx, Barth en Haywood met de 936 in 1977

In 1979 won het team van de gebroeders Erwin en Manfred Kremer uit Keulen met een door henzelf verbeterde Porsche 935, die daarmee de toevoeging K3 kreeg. Rijders waren de Amerikaanse gebroeders Bill en Don Whittington, die hun geld, naar later bleek, verdienden met handel in wit poeder. Ze kregen Kremer-stamrijder Klaus Ludwig als teamgenoot, wat tot een bijzondere situatie leidde. De Kremers wilden dat de ervaren Ludwig de start zou rijden, maar dat wilde Don Whittington beslist doen. Na een flinke discussie legde Whittington volgens de overlevering een koffer vol geld op tafel, verklaarde plechtig dat de auto nu van hem was en hij de start zou rijden. Aldus geschiedde, maar het team won desondanks.


In afwachting van de nieuwe Groep C won in 1981 de bedaagde 936 nog een keer

In afwachting van de nieuwe Groep C voor 1982 had Porsche voor 1981 eigenlijk geen geschikte auto voor Le Mans, maar uiteindelijk werd besloten om dan maar de bedaagde 936 uit de collectie te halen, door ingenieur Norbert Singer verder te laten ontwikkelen en in te zetten met Derek Bell en Jacky Ickx als rijders en after-shavemerk Jules als sponsor. Het bleek een goede zet, want het Brits-Belgische duo won.


Bij het eerste optreden in Le Mans met de nieuwe 956 wonnen Ickx en Bell

Met de komst van de 956 volgens het nieuwe groep C-reglement in 1982 begon voor Porsche een unieke succesreeks. Al bij de eerste deelname van de auto in Le Mans bezette het fabrieksteams met de drie 956’s in Rothmans-kleuren de eerste drie plaatsen in de einduitslag, en dat ook nog eens in volgorde van de startnummers 1, 2 en 3. Bell en Ickx waren opnieuw de winnende rijders. Het jaar erna wonnen Hurley Haywood, Al Holbert en Vern Schuppan, ook met een fabrieks-956. De dominantie was inmiddels zo groot, dat Porsche-teams negen van de eerste tien plaatsen bezetten. Alleen het Zwitserse Sauber-team verstoorde met de negende plaats met de Sauber-BMW het feestje enigszins. Porsche gaf een poster uit met de top tien van de uitslag en de tekst “Nobody is perfect…”


In 1986 was de winst voor de toen nieuwe 962 met rijders Bell, Holbert en Stuck

Het Duitse team Joest Racing won de twee jaar erop, in 1984 met Klaus Ludwig en Henri Pescarolo en in 1985 met Ludwig, Paulo Barilla en “John Winter”, beide malen met hetzelfde chassis. In 1986 kwam de 962 met de nodige aanpassingen ten opzichte van de 956, ondermeer plaatsing van de voeten van de rijder achter de vooras in verband met de veiligheid. In 1986 en 1987 won het fabrieksteam opnieuw in Rothmans-kleuren, beide malen met Derek Bell, Al Holbert en Hans-Joachim Stuck als rijders.


Winst met het open TWR-chassis van Joest in 1996

Nadat meer merken het trucje in Groep C onder de knie hadden, zoals Jaguar, Mercedes en Peugeot, duurde het tot 1994 tot Porsche opnieuw won, ditmaal met een aangepaste versie van de 962, in de basis op dat moment dus een 14 jaar oud concept! Mauro Baldi, Yannick Dalmas en Hurley Haywood waren de rijders. In 1996 en 1997 waren er twee overwinningen voor Joest Racing met een open prototype dat oorspronkelijk een door Tom Walkinshaw voor Jaguar ontwikkeld chassis was, maar bij Joest met Porsche-motor succesvol was. Davy Jones, Manuel Reuter en Alexander Wurz wonnen in 1996, Tom Kristensen, Michele Alboreto en Stefan Johansson waren in 1997 succesvol.


In het jubileumjaar 1998 won Porsche met de 911 GT1 in Le Mans

In 1998 had Porsche tegen Mercedes in het FIA GT-kampioenschap niets in te brengen, maar in Le Mans behaalde het merk met de 911 GT1 zonder enige twijfel de belangrijkste overwinning van het jaar, en dat passend bij het 50-jarig jubileum van het merk. Laurent Aiello, Stéphane Ortelli en Allan McNish waren de winnende rijders.

Vervolgens werd het bij Porsche een tijdlang stil voor wat betreft de lange-afstandsracerij op het hoogste niveau. Vanwege financiële restricties werd het geplande LMP2000-project geschrapt om het budget zo ten goede te laten komen aan de ontwikkeling van de Cayenne. Pas in 2014 keerde Porsche in de topklasse terug met de 919 Hybrid in wat inmiddels het FIA World Endurance Championship geworden was. Het eerste jaar kwam Porsche er met de nieuwe auto al direct dichtbij in Le Mans, maar moest uiteindelijk de eer aan Audi laten. In 2015 lukte het wel, met Nico Hülkenberg, Earl Bamber en Nick Tandy. Een jaar later zegevierden Marc Lieb, Neel Jani en Romain Dumas in de slotfase, toen de lange tijd leidende Toyota slechts enkele minuten voor het einde uitviel als gevolg van een losgeraakte turboslang. In 2017 completeerde Porsche de trilogie met de 919, bestuurd door Earl Bamber, Timo Bernhard en Brendon Hartley. Daarmee kwam het totaal op 19 overwinningen in Le Mans, meer dan welk ander merk ook.


In 2015 wonnen Nick Tandy, Earl Bamber en Nico Hülkenberg (vlnr) met de Porsche 919