Retro: Historic Grand Prix Zandvoort gaat met de 500 cc Formule 3 terug naar de jaren ‘50

In de eerste helft van de jaren '50 was de 500 cc Formule 3 een hoog aangeschreven klasse, bestemd voor coureurs die door wilden groeien naar de eredivisie van de autosport. In de periode 1949- 1952 reed een internationaal veld op het circuit van Zandvoort, in 1952 zelfs in het voorprogramma van de allereerste Grand Prix van Nederland. Meer dan 60 jaar later komen de aandoenlijk ogende auto's in actie tijdens de Historic Grand Prix Zandvoort. De tijden van Stirling Moss, Lex Beels en Jan Flinterman keren op 29, 30 en 31 augustus terug!

Tekst en foto's: PR

De geschiedenis van de '500' begon voor de Tweede Wereldoorlog, toen een groep enthousiastelingen eenvoudige, lichtgewicht raceauto's ontwikkelde en de competitie aanging. Aan het eind van de jaren '40 kwam de 500 cc formuleklasse tot leven. In 1950 volgde de doorbraak, toen de FIA een internationale Formule 3-klasse introduceerde op basis van de 500. Er volgde een gouden periode, die duurde tot het eind van de jaren '50. Toen namen klassen als de Formule Junior, ook actief tijdens de Historic Grand Prix Zandvoort, het estafettestokje over.

Tegenwoordig houdt de 500 Owners Association de herinneringen aan deze bijzondere raceklasse levend. De races staan open voor auto's uit de periode 1946 – 1961. De Britse organisatie komt dit jaar één keer naar 'the continent': op 29, 30 en 31 augustus tijdens de Historic Grand Prix Zandvoort.

Terug in de tijd
Het circuit van Zandvoort was meer dan 60 jaar geleden het decor van enkele internationale 500-races. In 1949 won Stirling Moss de race met zijn Cooper Mk III. Lex Beels zorgde voor een Nederlands succes door de derde plaats op te eisen. Ook hij reed met een Cooper Mk III. Daarmee hebben we het succesvolste merk uit de 500-periode meteen genoemd.

Ron Dryden zegevierde in 1950 in de Zandvoortse duinen met zijn Cooper Mk II. Jan Flinterman eindigde als zevende met zijn Kieft, Lex Beels viel uit achter het stuur van zijn Beels eigenbouw.

Stirling Moss won wederom in 1951, hij reed toen inmiddels voor het merk Kieft. Lex Beels (Beels) en Jan Flinterman (Cooper Mk II) kwamen als achtste en negende over de finish. Een maand eerder stonden de beide landgenoten nog op het erepodium op hun thuiscircuit, maar destijds kwamen er maar drie auto's over de finish.

Op 17 augustus 1952 werd de allereerste Grand Prix van Nederland verreden, uiteraard op het circuit van Zandvoort. De 500 Formule 3 reed in het bijprogramma. Weer was Stirling Moss de beste, nu weer met een Cooper.

Moss was inmiddels doorgegroeid naar de Formule 1, met zijn ERA nam hij het tijdens de Grand Prix van Nederland op tegen onder meer de allereerste Nederlandse Formule 1-coureurs Jan Flinterman en Dries van der Lof.



Bijzondere geschiedenis
Tijdens de Historic Grand Prix Zandvoort verschijnen er diverse 500 cc Formule 3-bolides aan de start met een bijzondere geschiedenis. Neem bijvoorbeeld de Cooper Mk 5 uit 1951 van onze landgenoot Adrian van der Kroft. Deze auto was zeer succesvol, met Alan Brown achter het stuur. Hij won in 1951 onder meer het 'Half-Litre Club's Championship' en de Grand Prix van Luxemburg. Ian Phillips komt met zijn Cooper Mk 10 uit 1956 naar Circuit Park Zandvoort. J.M. Rogers won met deze auto twee Formule 3-kampioenschappen. Stirling Moss reed met deze Cooper in 1973 op Goodwood, in 1978 kocht John Cooper zijn eigen creatie terug.

Iets heel anders is de Revis 500 Formule 3 uit 1951 van Richard Bishop-Miller. De auto behaalde maar liefst 33 podiumplaatsen in slechts twee seizoenen. De huidige eigenaar kocht de auto in 2009, het was toen weinig meer dan een hoop schroot. In 2012 deed de auto weer wat hij gewend was: winnen!