Retro: Expositie over raceauto’s Lotus geopend in Zandvoorts Museum

Op 4 juni 1967 won Jim Clark de Grand Prix van Zandvoort in een Lotus. Op zich was dat niet verrassend, dat had hij namelijk in drie van de vier voorafgaande jaren ook al gedaan. Hij deed het echter in een nieuwe auto, de Lotus 49-Ford Cosworth DFV. Daarmee luidde hij een nieuw tijdperk in, want de Ford Cosworth motor zou meer dan 15 jaar de Formule 1 domineren.

Tekst: PR, Jan-Bart Broertjes en Gerrie Hoekstra
Foto's: Gerrie Hoekstra en Willem J. Staat



De Historische Grand Prix blikt dit jaar terug op die legendarische race van 1967. Het Zandvoorts Museum haakt hierop in met een expositie over de raceauto's van Lotus. De Zandvoortse Lotus-historie begint in het jaar 1954 als Dan Margulies zijn Lotus mk.VIII aan de start brengt. Natuurlijk komen alle hoogtepunten aan de orde, zoals de Grand Prix-overwinningen van Clark, Rindt en Andretti.


Autosport.nl-beheerder en -verslaggever/fotograaf Gerrie Hoekstra poseert voor één van zijn geexposeerde foto's.

Ook vele bekende Nederlandse talenten raceten met een Lotus. Mannen als Tonio Hildebrand, Rob Slotemaker, Wim Loos, Roelof Wunderink, Jan Lammers, Marcel Albers en Jos Verstappen. De Zandvoortse Lotus-historie komt tot leven in meer dan 100 foto's, plus filmbeelden, schaalmodellen, posters, memorabilia en een echte Lotus 20-racewagen.



Autosport.nl-medewerker Jan-Bart Broertjes kreeg van de voorzitter van de HARC, Kees Kooij, de opdracht om het museum aan te kleden.



Deze fraaie Lotus 20 kon met moeite door de deur van het museum, maar is één van de blikvangers van de expositie.



De "voice van Zandvoort" Rob Petersen in gesprek met conservator Jan-Bart Broertjes, die samen met de medewerkers van het museum de fraaie mix van Lotus attributen verzamelde en tentoonstelde. Lotus-fan Broertjes zelf gaf een beknopte uitleg over het merk Lotus en hun successen op Zandvoort.


Colin Chapman met Mario Andretti

"Rond 1950 begon Colin Chapman, geholpen door zijn vriendin Hazel Williams en enkele vrienden, in een stal achter het hotel van zijn vader met de bouw van een sportwagentje. Deze eerste Lotus, op basis van een oude Austin Seven, was gemaakt om deel te nemen aan trials, maar Chapman ontdekte al gauw het circuit. Naast dat hij een goed coureur was, had Colin vele talenten: hij deed ongebruikelijke technische vondsten (die niet altijd even goed werkten), wist de beste vaklui aan zich te binden en motiveerde ze om boven zichzelf uit te stijgen, wist geldschieters te vinden en had boven alles een ongelofelijke drive om te winnen. In 1954 mengden de eerste Lotus-coureus zich in de internationale sportwagenracerij. 15 augustus van dat jaar was de eerste keer dat een Lotus op Zandvoort reed. Dan Margulies werd 6e in de klasse tot 1500 cc in zijn Lotus Mk. VIII. Het jaar erop waagde het kleine team uit een voorstad van Londen zich voor het eerst op Le Mans. In luttele jaren zou Lotus een groot aantal klasse-overwinningen behalen in de 24 uur.


Een fraai doorkijkje in het Zandvoorts museum.

De volgende stap was de Formule 1 en in 1958 zagen we Team Lotus in de Grand Prix op Zandvoort met de 12, feitelijk een opgewaardeerde Formule 2. De eerste jaren maakte Lotus niet veel klaar in de Grand prix racerij. De auto's waren te fragiel en de motor zat nog voorin, terwijl Cooper bewees dat hij achter de rijder thuishoorde. Chapman bedacht daarop de Type 18. Terwijl de Team Lotus bolides stuk bleven gaan, haalde Stirling Moss de eerste Grand Prix overwinning in de auto van Rob Walker, die door zijn monteur was verstevigd en van een andere versnellingsbak voorzien.


Ook autosport.nl verlaggever/fotograaf Willem J. Staat had voor de nodige unieke foto's gezorgd.

Bij Team Lotus begonnen ze het nu ook onder de knie te krijgen en vanaf 1962 kwamen de overwinningen en vervolgens ook de wereldtitels. Jim Clark won op Zandvoort in 1963, 1964, 1965 en 1967 en was wereldkampioen in 1963 en 1965. Jochen Rindt (1970) en Mario Andretti (1978) wonnen eveneens op Zandvoort en werden wereldkampioen met Lotus. Graham Hill en Emerson Fittipaldi hadden op Zandvoort in hun Lotus-jaren minder geluk, maar ook zij behaalden de wereldtitel voor het merk. In de laatste Grand Prix van Nederland (1985) maakte Ayrton Senna indruk door derde te worden in de Lotus-Renault turbo."



Na de openingswoorden werd een aantal betrokkenen bedankt voor hun bijdrage. Van links naar rechts wethouder Gerard Kuipers van de gemeente Zandvoort, Erik Weijers, COO van Circuit Zandvoort, presentator Rob Petersen, conservator Jan-Bart Broertjes en Hilly Jansen van het Zandvoorts museum. Jan Lammers zou in eerste instantie de expositie openen maar had zich vergist in de datum die samenviel met een ELMS-race op het Zuid-Franse circuit van Paul Ricard. Jan was er dus niet maar toch weer een beetje wel.




Prachtige schaalmodellen sieren de ruimte.

Gerard Kuipers was trots op hetgeen de Historische Grand Prix-organisatoren de laatste jaren hadden opgebouwd. De wethouder van Zandvoort was nooit in de gelegenheid geweest om in het verleden een echte Grand Prix van Zandvoort mee te maken maar verheugt zich al op het Formule 1-veld van het komende weekend. Vooral de parade op zaterdagavond door het dorp vindt hij een uniek gebeurtenis, wat op andere circuits vrijwel nooit voorkomt, en dat er zelfs coureurs zich inschrijven voor het weekend om ook met hun wagen door Zandvoort te mogen rijden.



Erik Weijers vertelde dat het er weer volle startvelden zijn het komende weekend, maar dat het aantal races vanwege het te drukke programma is verminderd van 14 naar 12 wedstrijden. Op de vraag van Rob Petersen of er voor het weekend nog iets speciaals op het programma staat lichtte Weijers een tipje van de sluier op. Er werd in de 50-er en 60-er jaren aan racewagens gesleuteld in Zandvoortse garages. Op vrijdagochtend 2 juni 1967 reed Jim Clark de eerste meters in de nieuwe Lotus 49-Ford Cosworth DFV vanaf Garage Davids (nu supermarkt Van den Broek) de Engelbertsstraat in, door de Parallelweg (nu Burg. Van Alphenstraat) naar de ingang van het circuit. Meer wou de lachende circuit directeur er niet over zeggen, maar de echte insider weet genoeg.



Hilly Jansen vertelde jullie verslaggever trots te zijn op hetgeen haar ploeg en de conservator bereikt hadden. Toch vond ze het jammer dat een autosportexpositie maar één keer per jaar plaatsvindt en dat ook nog voor een korte periode. Om de rijke historie van Circuit Zandvoort te eren zou er eigenlijk een vast onderkomen moeten komen, met wisselende items, wat het gehele jaar open is. De beste plek daarvoor zou een ruimte op het circuit zelf zijn. Het hele jaar publiek trekken, wie wil dit nou niet.



Zandvoorts Museum
Swaluëstraat 1
2042 KA Zandvoort
tel 023-5740280
http://www.zandvoortsmuseum.nl/
museum@zandvoort.nl