Div: Bespreking autosportboeken (deel 4)

Het bespreken van autosportboeken aan het einde van het jaar is op deze site al jarenlang een goede traditie, die we uiteraard ook in dit uitzonderlijke jaar in stand houden. Zeker nu we toch nergens naartoe kunnen, is het genieten van een boek over onze favoriete sport een prima alternatief. Op veler verzoek verdelen we de besprekingen over meerdere dagen tussen nu en het einde van het jaar, met per keer een wat kleiner aantal publicaties, om het geheel wat overzichtelijker te houden. Vandaag boeken over bijzondere auto's.

Tekst: René de Boer (Twitter: @renedeboer)
Foto's: Rebocar/R. de Boer

Jeremy Walton: Quattro – the race and rally story 1980-2004 *****

Dit jaar is het 40 jaar geleden dat de Audi Quattro – bij zijn onthulling nog met een hoofdletter, wat later in verband met een merkenrechtskwestie een kleine q werd – de première beleefde tijdens de Autosalon van Genève. Met de vierwielaangedreven auto zorgde Audi voor een revolutie in de autosport en zorgde ook voor de doorbraak van vierwielaandrijving in de serieproductie. Rond het jubileum verscheen een Engels- en een Duitstalig boek, dat we beide voorstellen.

Allereerst een Engelstalig boek van de auteur Jeremy Walton, zeer ervaren als vroegere verslaggever voor Motoring News en Motor Sport, maar ook auteur van meer dan 30 auto- en autosportboeken. Van zijn hand verscheen in 1984 al een boek bij uitgever Haynes onder de titel 'quattro – the development and competition history', dat als een van de meest diepgravende over de vroegste quattro-jaren geldt en ook in het Duits vertaald werd (in 1986 uitgegeven bij Motor Buch Verlag).



Het nu bij Evro Publishing verschenen boek gaat met name over de race- en rally-activiteiten met de Audi quattro en met behulp van de quattro-vierwielaandrijving in het algemeen. Dat wordt al duidelijk uit de cover, waarop bovenaan een quattro in rally-actie te zien is en onderaan een Audi 90 IMSA GTO, waarmee Audi in 1989 succesvol was in het Amerikaanse IMSA-kampioenschap en daarmee ook de basis legde voor latere toerwagensuccessen in DTM en Super Touring.

In een introductie beschrijft de auteur zijn persoonlijke quattro-herinneringen, van zijn eerste test in de Britse modder in maart 1981 via een rit als bijrijder van Hannu Mikkola tijdens een test voorafgaand aan de RAC-rally later dat jaar, ritten met een Sport quattro en tracktests met diverse quattro-raceauto's, waaronder de DTM-V8, de A4 Super Touring en de S6 uit de Amerikaanse Speed GT-serie. Het eerste hoofdstuk handelt over de historie van Audi en de voorgangermerken, gevolgd door een hoofdstuk over het ontstaan van de quattro, het technische concept met Torsen-differentieel, en de opzet van de Audi-sportafdeling om de geplande rallyactiviteiten in goede banen te leiden.

Vervolgens is er aandacht voor de eerste tests, voorafgaand aan het optreden van Hannu Mikkola met een quattro als 0-auto in de Algarve Rally, eind oktober 1980. Buiten mededinging was Mikkola op 24 van de 30 klassementsproeven de snelste... Vanaf hoofdstuk 4 gaat het over het WK Rally, allereerst 1981, het jaar met de eerste overwinning, de eerste keer dat een vrouw (Michèle Mouton) het klassement aanvoerde en later dat jaar ook de eerste WK-zege voor een vrouw, maar ook de diskwalificatie in Griekenland. Het volgende hoofdstuk behelst 1982, waarin Mouton begon met een flinke crash vanwege ijs in Monte Carlo (de foto's in het boek spreken voor zich), maar wel bijna wereldkampioen werd, en Audi bovendien de merkentitel won. In 1983 behaalde Audi weliswaar minder overwinningen dan Lancia, dat daarmee merkenkampioen werd, maar Hannu Mikkola won wel de wereldtitel bij de rijders. Hoofdstuk 7 is gewijd aan de Audi Sport quattro, met kortere wielbasis en krachtiger motor, waarna het volgende hoofdstuk gaat over het WK-seizoen 1984, waarin Audi voor het eerst zowel de rijders- als de merkentitel won.



In 1985 reed Audi met de imposante S1 E2 als meest extreme exponent van het Groep B-reglement, terwijl het Audi-fabrieksteam in 1986 nog slechts aan twee WK-rally's deelnam, Monte Carlo en de dramatische rally in Portugal, die het einde van de fabrieksactiviteiten met de quattro en uiteindelijk ook het einde van Groep B betekende. Uiteraard worden ook de activiteiten met de 200 quattro en de successen met de quattro op Pikes Peak belicht. Vanaf hoofdstuk 10 verschuift de aandacht naar de circuitracerij, waar Audi met de 200 quattro in 1988 het Amerikaanse TransAm-kampioenschap won. Een jaar later waren er de vele successen me de 90 quattro in de IMSA GTO-serie. Vervolgens is er een hoofdstuk over de vele race-activiteiten van Audi in Zuid-Afrika, ondermeer met de ex-TransAm-200's en de ex-IMSA-90's, maar oook met zelf ontwikkelde S4's, een aspect waarover in Europa tot dusver slechts weinig gepubliceerd is.

Hoofdstuk 13 draagt de titel 'Audi's racing limo' en gaat over de tweeënhalf jaar waarin Audi met de enorme V8 uitkwam in de DTM, in 1990 en 1991 de titel won, maar halverwege 1992 hals over kop vertrok na een onverkwikkelijke discussie over de legaliteit van een omgekeerd ingebouwde krukas. Audi had al een alternatief achter de hand met de 80 quattro voor de snel groeiende tweeliter-toerwagenracerij, eerst in Frankrijk en vrij snel ook in Duitsland en Italië. Het volgende hoofdstuk gaat over een van de grootste succesverhalen van Audi in de autosport, de vele titels en overwinningen met de A4 quattro. Dan is er een hoofdstuk over de deelname van het Champion-team aan de Amerikaanse Speed-GT-serie met de S4 met Derek Bell en Michael Galati, in 2003 gevolgd door de krachtiger RS6 voor Galati en Randy Pobst. Het laatste hoofdstuk van het boek gaat in op het wereldwijde succes van de quattro-technologie, die Audi ook commercieel geen windeieren legde en de latere sportsuccessen in de lange-afstandsracerij, WK Rallycross en DTM worden kort aangestipt.



Het boek van Jeremy Walton is een prachtig overzicht van de vele race- en rallysuccessen die met de quattro-technologie behaald werden, waarbij zoals gemeld ook een aantal minder bekende aspecten van de Audi-sporthistorie aan de orde komen. Goed en vlot geschreven en rijk geïllustreerd, veelal met tot dusver onbekende foto's, en daardoor een waardevolle aanwinst voor de Audi-bibliotheek. Jammer is wel dat de aandacht vrijwel uitsluitend beperkt blijft tot de fabrieks- en fabrieksondersteunde activiteiten, zodat bijvoorbeeld de jarenlange inzet van een quattro door John Bosch onbelicht blijft. Een apart hoofdstuk over de diverse privé-initiatieven had zeker niet misstaan, evenals bijvoorbeeld een hoofdstuk over de quattro in de rallycross. Dat laat echter onverlet dat we niet anders dan positief kunnen oordelen over deze nieuwe uitgave.

Jeremy Walton: Quattro – the race and rally story 1980-2004, uitgave: Evro Publishing, ISBN 978-1-910505-43-4, Engelstalig, 304 pagina's, 23,5 x 28 cm, hardcover.