Retro: Exact een halve eeuw later: DAF Museum huldigt historie London-Sydney Marathon met speciale expositie

Vandaag, 24 november, is het exact een halve eeuw geleden dat op het circuit van Chrystal Palace in Londen (ja, een circuit middenin de stad!) het startsein gegeven werd voor een van de grootste avonturen uit de historie van de autosport, de London-Sydney Marathon. Gesponsord door twee dagbladen, de Daily Express en de Sydney Telegraph, en met een prominent deelnemersveld dat zowel uit fabrieks- als uit privéteams bestond. De Nederlandse inbreng bestond uit twee DAF 55's voor de equipes Rob Slotemaker/Rob Janssen en David van Lennep/Peter Hissink onder de vlag van het Dutch National Team. De Telegraaf en de AVRO zorgden voor publiciteit, prominente sponsors als Philips, Sikkens en Vredestein ondersteunden het geheel. Ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum werd vandaag in het DAF Museum in Eindhoven een speciale expositie geopend, die nog tot en met februari van het komend jaar te zien is. AUTOSPORT.NL was ter plekke.

Tekst: René de Boer (vanuit Eindhoven, Twitter: @renedeboer)
Foto's: Rebocar Automotive Productions

Autosport is misschien niet het eerste waar een mens bij het horen van de naam 'DAF' aan denkt, maar toch speelt de autosport een belangrijke rol in de historie van het merk. DAF was als motorleverancier actief in de Formule 3 en de lichte DAF-personenauto's waren weliswaar niet erg krachtig, maar wel wend- en betrouwbaar, wat belangrijke kwaliteiten voor de rallysport waren. Zodoende waren er diverse DAFs actief in de rallysport, en dat leidde uiteindelijk ook tot de deelname aan de London-Sydney Marathon in november en december 1968. De achtergronden van die deelname worden in woord en beeld gedetailleerd uit de doeken gedaan tijdens de expositie, die vanmiddag in het DAF Museum in Eindhoven geopend werd.

Van de DAF-rijders die destijds aan de London-Sydney-Marathon deelnamen, waren Rob Janssen, David van Lennep en Peter Hissink bij de opening in Eindhoven aanwezig, evenals teammanager Rob Koch, technicus Ton van Schaik en Piet Smolders, destijds werkzaam voor de persdienst van DAF. Martien van Doorne en Hans Hugenholtz speelden indertijd eveneens een belangrijke rol bij het totstandkomen van het Dutch National Team voor de London-Sydney-Marathon. Hun respectievelijke zoons Paul van Doorne en Hans Hugenholtz jr. waren eveneens aanwezig.


Geert Vermeer, vice-voorzitter van het museumbestuur, was bijzonder actief bij het voorbereiden van de tentoonstelling

De London-Sydney-DAFs maken natuurlijk deel uit van de reguliere collectie van het DAF Museum, maar het feit dat het dit jaar precies een halve eeuw geleden is dat de marathon verreden werd, was natuurlijk een uitstekende aanleiding voor een specifieke tentoonstelling. Vooral Geert Vermeer, vicevoorzitter van het museumbestuur, was de afgelopen maanden erg druk met het realiseren van de expositie. Hij zocht – en vond – via diverse omwegen contact met Andrew Cowan, in 1968 de winnaar van het evenement. Niet alleen zocht Vermeer hem in Schotland op voor een uitgebreid gesprek, ook bleek Cowan bereid om bij de opening van de tentoonstelling aanwezig te zijn. En dat niet alleen: de originele blauwe Hillman Hunter, waarmee hij destijds de marathon op zijn naam schreef, staat er ook!


Andrew Cowan met de Hillman Hunter, waarmee hij in 1968 de London-Sydney Marathon won

Cowan was een van de gasten die tijdens de opening van de expositie in Eindhoven, geïnterviewd door Geert Vermeer, herinneringen ophaalde voor het talrijk aanwezige publiek. "We reden normaal met de Hillman Imp, die hooguit goed was voor de nodige klasseoverwinningen in Europese rally's, maar het idee van zo'n marathon sprak ons wel aan", vertelde Cowan. "Daarvoor kozen we een wat grotere auto, de Hunter, omdat dat voor zo'n lange afstand toch iets comfortabeler zou zijn." Anders dan de DAF-equipes, die uit twee personen bestonden, reed Cowan de rally in een team van drie, samen met Brian Coyle en Colin Malkin. "Dat deden we met name met het oog op de etappe in Australië, waar we drie dagen de tijd hadden om een afstand van 3.000 mijl af te leggen. Non-stop. Het leek ons beter als we dat met z'n drieën zouden doen, ook al betekende dat extra gewicht", zei Cowan.


David van Lennep (l.) en Peter Hissink (r.) vormden de combinatie in de DAF met het startnummer 69

Met een onbekende op pad
De DAF-teams bestonden zoals gezegd elk uit twee rijders, David van Lennep en Peter Hissink met het startnummer 69 en de DAF met het kenteken 01-55-HD, en Rob Slotemaker en Rob Janssen onder het startnummer 30 met het kenteken 02-55-HD, waarbij de '55' uiteraard stond voor het typenummer en 'HD' voor Hub van Doorne. David van Lennep werd gekozen omdat hij al eerder rally's voor DAF reed, terwijl de keuze op Hissink viel omdat die al een rit van in totaal 54.000 kilometer rond de wereld gereden had en technisch erg vaardig was. Beide waren vanmiddag ook bij de opening aanwezig. "Ik werkte destijds bij Philips en kreeg een telefoontje of ik op een middag in de Oud-Hollandse Kamer op het hoofdkantoor van DAF wilde langskomen voor de lunch", vertelde Van Lennep. "Daar werd mij gevraagd of ik de rit wilde rijden. 'En dit is Peter Hissink, met hem rijdt u samen', werd me verteld. Terwijl wij elkaar nog nooit eerder hadden gezien. Maar het pakte goed uit." Hissink vertelde ondermeer over zijn avonturen bij het maken van een poelie op een draaibank in een achteraf-werkplaats in de binnenlanden van Turkije omdat de DAF beschadigd was geraakt bij een crash en zo'n poelie niet tot de beschikbare voorraad reserveonderdelen behoorde.


Rob Koch had als altijd vele anekdotes paraat

Die onderdelen gingen mee in een apart vliegtuig, een DC3 van Martinair, want het DAF-team had als enige team de luxe van een eigen vliegtuig dat van Londen tot Sydney de hele route meevloog. "Maar er was al heel wat ruimte in beslag genomen door reserveonderdelen voor het vliegtuig, dat wekte niet echt vertrouwen", vertelde Rob Koch, die destijds de taak van teammanager vervulde. Ook Piet Smolders, die later bekendheid verwierf als lucht- en ruimtevaartjournalist, behoorde tot het gezelschap in het vliegtuig, evenals redacteur Wim van Geffen van 'De Telegraaf'. Smolders, destijds werkzaam bij de persdienst van DAF, deed verslag voor de diverse interne publicaties. "In totaal zaten we met negen man in dat vliegtuig, maar we hadden niet voor iedereen zuurstofmaskers aan boord, dus soms, als iemand anders blauw aanliep, gaf je je masker maar eventjes door", zo vertelde hij, een van de vele anekdotes die voor de nodige hilariteit zorgden.



De DAFs waren met hun 1100cc-motoren de kleinste auto's in het veld, maar deden het verrassend goed. Zo eindigden Rob Slotemaker en Rob Janssen als 17e van de 56 auto's die op 18 december in Sydney de eindstreep haalden, iets meer dan de helft van het veld dat op 24 november in Londen van start was gegaan. De andere DAF met Van Lennep en Hissink liep bij de genoemde crash in Turkije in totaal 24 uur achterstand op, maar mocht ook nog net mee op de boot voor de negendaagse overtocht van India naar Australië, om aldaar het laatste deel van de monstertocht te voltooien.



Naast twee originele DAFs – de later bekende toevoeging 'Marathon' in de type-aanduiding van diverse DAF-modellen vindt zijn oorsprong in de deelname aan Londen-Sydney – en, tot 11 december, dus ook de winnende Hillman Hunter van Andrew Cowan, omvat de expositie in het DAF Museum ook tal van fraaie foto's, die ook terug te vinden zijn in een hardcover boekwerkje in A4-oblong-formaat, dat in de museumwinkel kan worden aangeschaft. Ook de nodige memorabilia, zoals kaarten, stickers, speldjes, herinneringsenveloppen, stickers, medailles, een verguld sigarettendoosje van Philips en een vergulde ballpoint ontbreken niet. Er staat ook een half doormidden gezaagde DAF-rallyauto, waarin bezoekers zich kunnen laten fotograferen. Naar we begrepen komt er binnenkort ook een DVD beschikbaar, waarop interviews van Geert Vermeer met de diverse betrokkenen zijn vastgelegd.


Een verguld sigarettendoosje van Philips

De deelname van het Dutch National Team met de beide DAFs aan de London-Sydney Marathon behoort tot de wapenfeiten in de Nederlandse autosporthistorie. Het is mooi om te zien dat die prestatie ook een halve eeuw later door velen nog op waarde wordt geschat. Dat bleek wel uit het grote aantal belangstellenden bij de opening van de tentoonstelling, maar ook de diverse replica's van de originele DAF-rallyauto's, die stonden opgesteld. "Een evenement als die marathon zou vandaag de dag onmogelijk zijn, alleen al vanwege de politieke situatie in veel landen, al moet ik ook zeggen dat we op veel plaatsen waarvan mensen ons vroegen of we daar niet beter weg konden blijven, allerhartelijkst werden ontvangen", vertelde winnaar Andrew Cowan in gesprek met AUTOSPORT.NL. "Het is geweldig om te zien hoe zeer de belangstelling voor het evenement van toen in Nederland nog steeds leeft en ik geniet ervan om de mensen met wie ik toen reed, hier weer te kunnen ontmoeten."

Het DAF Museum is te vinden aan de Tongelresestraat 27 in Eindhoven en is geopend van dinsdag tot en met zondag van 10.00 tot 17.00 uur. De toegangsprijs bedraagt € 9 voor volwassenen, gereduceerd tarief € 7 en jeugd van 5-15 jaar € 5. Nadere informatie is te vinden via: www.dafmuseum.nl.


Bij hoge uitzondering staat er eens een auto van een ander merk in het DAF Museum: de winnende Hillman Hunter.


Handtekeningen van de mensen van destijds waren zeer gewild


Aan hilarische anekdotes geen gebrek, hier met Rob Koch, Piet Smolders en Peter Hissink (vlnr) en Andrew Cowan op de rug gezien.


Andrew Cowan met Wim Luijbregts, die heel wat DAF-successen op zijn naam heeft staan.


Een replica-rallyauto voor de ingang liet al zien dat er iets bijzonders aan de hand was.