Retro: Oud-coureur en -verzetsstrijder Tony Rolt overleden

Grote Prijs van Zandvoort 1948: Prins Bira voor Tony Rolt in de Alfa Romeo

Gisteren overleed de Britse oud-coureur en -verzetsstrijder Anthony Peter Roylance Rolt MC, beter bekend als Tony Rolt, op 89-jarige leeftijd. Rolt, die vooral faam verwierf door het winnen van de 24 Uur van Le Mans in 1953, samen met Duncan Hamilton in een fabrieks-Jaguar C-Type, was de enige nog levende coureur die had deelgenomen aan de eerste Formule 1-Grand Prix voor het wereldkampioenschap, de Britse Grand Prix van 1950 op Silverstone. Daar reed hij met een ERA, ingeschreven door Peter Walker. Hij zou nog twee Grands Prix rijden, beide malen in eigen land en beide malen met een door Walker ingeschreven Connaught, in 1953 en 1955. Tijdens al zijn drie Grands Prix zag Rolt de finish niet.

Tekst: René de Boer
Foto: archief

Spectaculair ontsnappingsplan uit Colditz
Al voor de Tweede Wereldoorlog was Rolt actief als coureur. Hij kocht in 1938 de ERA-B, die tot dan toe eigendom was geweest van Prins Chula, en won in dat jaar de British Empire Trophy op het circuit van Donington. In de oorlog was Rolt luitenant in een infanteriebataljon. Op 26 mei 1940 werd hij in Calais door de Duitse troepen gevangen genomen, maar hij wist een aantal keren te ontsnappen. Uiteindelijk werd hij in 1943 overgebracht naar de beruchte gevangenis Colditz. Daar was hij een van de bedenkers van het spectaculaire plan om op de zolder een zweefvliegtuig te bouwen, waarmee een aantal gevangenen zouden kunnen ontsnappen. De bouw was al flink gevorderd toen in 1945 de bevrijding volgde.

Le Mans-zege met een verhaal
Na de oorlog was Rolt vooral actief op technisch gebied samen met Freddie Dixon, hoewel hij ook in de racerij nog tal van successen behaalde. Zo behoorde hij ook tot de deelnemers in de eerste Grote Prijs van Zandvoort in 1948, waar hij met zijn Alfa Romeo Bimotore als tweede eindigde achter winnaar Prins Bira. Met technisch partner Freddie Dixon was Rolt nauw betrokken bij de enige vierwielaangedreven Formule 1-auto die ooit een race won, de Ferguson F99 (winnaar van de Oulton Park Gold Cup in 1961 met Stirling Moss). Rolts grootste sportieve succes was zonder twijfel de overwinning in de 24 Uur van Le Mans in 1953, samen met Duncan Hamilton. Dat de coureurs dronken waren toen ze aan de race deelnamen, zoals vaak wordt verteld, klopt niet, maar er zit wel een verhaal vast aan hun overwinning. Op donderdagavond werd het duo na de training gediskwalificeerd, omdat er op dezelfde tijd nog een andere auto met hun startnummer op de baan was. Dat betekende voor Hamilton en Rolt ook dat ze niet aan de race mochten deelnemen. Teleurgesteld trokken ze de binnenstad van Le Mans in, waar ze hun heil zochten in een aantal cafés. Het Jaguar-team protesteerde echter en kreeg gelijk, zodat het Britse duo toch nog mocht racen. Enkele teamleden gingen op zoek naar de rijders en vonden ze in redelijk beschonken toestand in de stad. Vrijdag hadden ze de hele dag de tijd om nuchter te worden, zaterdag en zondag raceten ze, en met succes!